Historia kryzysu opioidowego w USA jest zawiła i bez happy endu. Tylko w 2021 r. ponad 100 tys. Amerykanów zmarło z powodu przedawkowania leków opioidowych. Od czego się zaczął się kryzys opioidowy? Najpierw były tabletki. Wśród nich królowa, „tabletka celebrytka”, zawierająca oksykodon, będący „kuzynką” molekularną heroiny. Lek przepisywano pacjentom w leczeniu bólu. Niestety, często nieodpowiedzialnie i bez kontroli. W kilka lat Ameryka została zalana oksykodonową pigułką. Tylko w okresie 1997-2002 liczba wypisywanych recept wzrosła z 670 tys. do 6 mln! Oksykodonu sprzedawano więcej, niż sildenafilu, czyli słynnego środka na potencję.
Epidemia opioidowa: skala problemu i tragiczne konsekwencje
Nie tylko biedna Ameryka została dotknięta kryzysem opiodowym. Z problemem uzależnienia od leków opioidowych zmaga się wiele znanych osób, niedawno do tego problemu przyznała się m.in. aktorka Jamie Lee Curtis. Wskutek zatrucia fentanylem zmarł Prince, czy niedawno wnuk Roberta De Niro. A z powodu przedawkowania „słynnego” oksykodonu, odszedł przedwcześnie aktor Heath Ledger.
Społeczne nierówności w obliczu kryzysu opioidowego: Manhattan kontra Appalachy
Trudno zrozumieć historię kryzysu opioidowego bez kontekstu społeczno-politycznego. Epidemia opioidowa obnażyła bowiem dysfunkcyjne państwo i konsekwencje, jakie ma dla zdrowia… kod pocztowy. Odsłoniła także, jak wielka przepaść rozciąga się pomiędzy wieżowcami Manhattanu, a szczytami Appalachów, co przyniosło szereg konsekwencji społecznych, ekonomicznych i zdrowotnych.
Po pojawieniu się w 2013 r. na ulicach Nowego Jorku fentanylu, syntetycznego opioidu, 50 razy silniejszego od morfiny, epidemia przybrała jeszcze bardziej niebezpieczny obrót. Nigdy wcześniej na ulicach USA nie było tak łatwego do wyprodukowania i zarazem tak silnego opioidu. Od tego momentu epidemia wymknęła się całkowicie spod kontroli, a statystyki są coraz bardziej przerażające. W 2022 r. na granicy meksykańskiej przejęto 370 mln dawek fentanylu. Taka ilość wystarczyłaby, żeby zabić wszystkich Amerykanów. I jeszcze by zostało… Więcej o kryzysie opioidowym w 33. odcinku podcastu „Długo i szczęśliwie” opowiada Patrycja Rzucidło-Zając, ekspertka ds. komunikacji medycznej.
Ewa Kurzyńska
Czytaj więcej: Kryzys opioidowy: jak uzależnienie od leków przeciwbólowych zmienia życie w piekło