Zmiany klimatyczne objawiające się cieplejszą i bardziej wilgotną pogodą oraz rozprzestrzenianie się wcześniej nieobecnych podtypów wirusa Denga powodują epidemię tej choroby w Brazylii. Kraj ten od stycznia 2024 odnotował ok. 1,6 mln prawdopodobnych przypadków dengi. Tyle samo odnotowano w całym ub. r. i 491 zgonów, a wobec kolejnych 889 toczą się obecnie dochodzenia epidemiologiczne.
Sytuacja spowodowała intensyfikację działań prowadzonych przez regionalne i krajowe systemy opieki zdrowotnej. Wzmocniono środki zapobiegawcze, obejmujące poszukiwania pojemników ze stojącą wodą, w której mogłyby rozmnażać się komary przenoszące wirusa.
Komary zakażone bakteriami mają pomóc w walce z Dengą
Próbuje się też wykorzystać nowatorską strategię zwalczania dengi, polegającą na celowym wypuszczaniu do środowiska komarów zakażonych bakteriami. Plan ten ma zostać wdrożony w sześciu brazylijskich miastach w nadchodzących miesiącach w odniesieniu do komara Aedes aegypti. Jaja i larwy komarów zakażonych bakterią Wolbachia spp., które Brazylijczycy nazywają „wolbitos”, zostaną dostarczone przez laboratorium w Rio de Janeiro.
Czytaj także: Tajemniczy parwowirus B19 – wszystko, co musisz wiedzieć
Wirus Denga – szczepienia
Inną opcją profilaktyczną byłoby rozpoczęcie programu powszechnych szczepień. Brazylia ma jednak zdecydowanie za mało dawek szczepionek, aby skutecznie chronić swoich mieszkańców. W zeszłym roku rząd brazylijski zawarł umowę z japońskim producentem Takeda Pharmaceuticals. W 2024 r. otrzyma dawki umożliwiające pełne zaszczepienie jedynie 3,3 mln osób w kraju liczącym ponad 220 mln mieszkańców. Lepsza i tańsza może okazać się szczepionka opracowywana w brazylijskim Instytucie Butantan, która będzie dostępna najwcześniej w 2025 r.
Denga: drogi transmisji, objawy, przebieg zakażenia
Pierwsza poważna epidemia zakażeń wirusem Dengi wystąpiła w 2000 roku na Filipinach i w Kongu. W przypadku tej choroby nie stwierdza się bezpośredniej transmisji z człowieka na człowieka, a zakażenia mają często charakter odzwierzęcy. Wektorem są komary egipskie (Aedes aegypti), gdzie naturalny rezerwuar dla wirusa stanowią małpy oraz ludzie. Ze względu na rozpowszechnienie tych owadów w basenie Morza Śródziemnego możliwe jest zawleczenie tej choroby do Europy.
Okres wylęgania dengi wynosi 3–14 dni, gdzie u większości ludzi powoduje ona zakażenia bezobjawowe lub grypopodobne.
U ok. 10–15% zakażonych występują objawy dengi obejmujące wysoką gorączkę, ból głowy, wymioty, bóle mięśni i stawów, które bywają tak poważne, że chorobę nazywa się gorączką łamania kości. W niektórych przypadkach (1–5%) choroba może powodować wysypkę połączoną z gorączką krwotoczną, która może prowadzić nawet do śmierci.
Piśmiennictwo: https://www.science.org/content/article/dengue-raging-brazil-promising-local-vaccine-least-year-away
Barcellos C, Matos V, Lana RM i wsp. Climate change, thermal anomalies, and the recent progression of dengue in Brazil. Sci Rep. 2024; 14(1): 5948. doi: 10.1038/s41598-024-56044-y.
Khan MB, Yang ZS, Lin CY i wsp. Dengue overview: An updated systemic review. J Infect Public Health. 2023; 16(10): 1625-1642. doi: 10.1016/j.jiph.2023.08.001.