Takie wnioski płyną z raportu „Polki i Polacy, a choroby i zdrowie”. Wynika z niego, że największym źródłem obaw naszych rodaków jest choroba nowotworowa, udary mózgu oraz choroba Alzheimera. Zdecydowanie najmniej obawiamy się, chorób zakaźnych tj. HIV, grypy oraz COVID-19.
Zaobserwowano, że poziom strachu, związany z chorobami uznanymi przez Światową Organizację Zdrowia za zagrożenia dla globalnego zdrowia, jest bardzo zróżnicowany. Pomimo stosunkowo dużych obaw przed chorobami, Polki i Polacy mają trudności w przekładaniu strachu na konkretne, prozdrowotne decyzje i zachowania.
Rak to największe źródła naszych obaw
Choroba nowotworowa jest największym źródłem obaw Polek i Polaków. Blisko dwie trzecie pytanych zgłosiło lęki związane z tą chorobą. Ta grupa chorób została jednoznacznie wskazana przez zdecydowaną większość osób jako pierwsza w rankingu obaw zdrowotnych. Bez względu na wiek, miejsce zamieszkania czy płeć, nowotwór budzi największe niepokoje.
Następnie na liście są udary mózgu. Obawy przed zachorowaniem na tę chorobę wskazała co druga osoba. Kolejnymi chorobami budzącymi największy lęk była choroba Alzheimera (47% badanych) oraz przewlekłe choroby rzadkie, których boi się 45% badanych. Zbliżony odsetek ankietowanych boi się zachorowania na chorobę wieńcową (37%) i na depresję (36%). Nieznacznie mniej (35%) boi się zachorowania na cukrzycę. Warto zwrócić uwagę na istotne zróżnicowanie w poziomie obaw Polek i Polaków co do chorób takich jak marskość wątroby (30%), otyłość (25%) czy HIV/AIDS (24%). Deklaratywnie w najmniejszym stopniu badane osoby obawiały się zachorowania na grypę (20%) i COVID-19 (20%).
Strach przed niepełnosprawnośią
W badaniu zapytano również, czego w związku z chorobą ankietowani obawiają się w największym stopniu. Wyniki wskazują, że główną obawą społeczeństwa jest niepełnosprawność spowodowana chorobą, której obawiają blisko trzy czwarte badanych (72%). Na drugim miejscu znalazła się troska o finanse związane z leczeniem (71%). Wyraźnie widać, że aspekty ekonomiczne związane z opieką zdrowotną stanowią istotny element obaw społeczeństwa. W dalszej kolejności na liście obaw jest uzależnienie od innych (67%), strach przed utratą niezależności i koniecznością polegania na pomocy innych. Znacząca liczba ankietowanych obawia się w związku z chorobą utraty dochodu (61%) oraz tego, że nie będą w stanie zaopiekować się bliskimi (57%). Śmierci, która jest naturalną obawą w obliczu poważnych chorób, obawia się 56% Polek i Polaków.
Morfologia częstym badaniem
Pomimo wysokich wskazań deklarowanych lęków przed konkretnymi chorobami, wiele osób przyznało, że nie podejmuje działań, by ich uniknąć. Pozytywnym wynikiem jest fakt, że trzy czwarte ankietowanych zadeklarowało, że w ciągu roku wykonało podstawowe badania krwi. Jednak zaledwie co druga osoba poddała się badaniom profilaktycznym. Wskazuje to na potrzebę edukacji zdrowotnej i promocji badań wykrywających potencjalne zagrożenia zdrowotne.
Raport przedstawiono w ramach XVIII Forum Organizacji Pacjentów (FOP). Powstał we współpracy Ośrodka Badań Socjomedycznych UW oraz Instytutu Praw Pacjenta i Edukacji Zdrowotnej.
Cały raport dostępny na: https://ippez.prowly.com/291723-raport-polki-i-polacy-a-choroby-i-zdrowie
Ewa Kurzyńska/materiały prasowe