Witamina D wpływa na cały organizm modulując działanie układu odpornościowego. Jej niedobór może zwiększać ryzyko rozwoju niektórych chorób i przyspieszać starzenie się. Naukowcy wykazali, że podatność na działanie „słonecznej witaminy” jest różna, w zależności od indywidualnych cech każdego z nas.
– Witamina D wpływa na cały organizm za sprawą jej modulującego działania na układ immunologiczny.
– Jej niedobór powoduje wadliwe działanie układu odpornościowego, prowadząc np. do zwiększonej podatności na niektóre choroby zakaźne czy autoimmunologiczne.
– Naukowcy wykazali, że poziom indywidualnej reakcji organizmu na witaminę D jest zróżnicowany i odgrywa znaczącą rolę w procesie starzenia się.
„Wyniki naszych badań sugerują, że immunokompetencja opisuje nie tylko zdolność jednostki do opierania się patogenom i pasożytom, ale także do zwalczania chorób niezakaźnych i samego procesu starzenia się” – mówi prof. Carsten Carlberg z Instytutu Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN w Olsztynie, światowej sławy biochemik specjalizujący się w badaniach nad witaminą D.
Publikacja z wynikami jego badań ukazała się w prestiżowym czasopiśmie „Nutrietiens”. Współautorką pracy jest dr Eunike Velleuer z Uniwersytetu w Düsseldorfie.
Witamina D: jej niedobór może sprzyjać chorobom
Jak czytamy w komunikacie, który ukazał się na stronie Instytutu, witamina D ma wpływ na funkcjonowanie całego organizmu. Dzieje się tak za sprawą jej modulującego działania na układ immunologiczny. Natomiast jej niedobór powoduje wadliwe działanie układu odpornościowego, prowadząc np. do zwiększonej podatności na choroby zakaźne czy autoimmunologiczne.
Na podstawie wyników wcześniejszych badań prof. Carlberg zaproponował podział populacji na trzy grupy pod względem poziomu reakcji organizmu na witaminę D:
– wysoko responsywnych,
– średnio responsywnych
– nisko responsywnych.
Wysoki poziom responsywności oznacza, że organizm potrafi maksymalnie wykorzystać działanie witaminy D. W tej grupie osób potrzeba suplementacji witaminy D jest mniejsza, niż u osób z grupy nisko responsywnej. Jak podkreślono w komunikacie, podział ten stanowi punkt wyjścia do zrozumienia kolejnych badań naukowca. Przyjrzał się on zależnościom pomiędzy wspomnianym podziałem, a procesami zachodzącymi na poziomie molekularnym w komórkach wrażliwych na zmianę poziomu witaminy D. Tym razem jednak w kontekście procesu starzenia się.
Witamina D, a procesy starzenia
Starzenie się jest naturalnym i nieuniknionym procesem gromadzenia się uszkodzeń molekularnych i komórkowych. Prowadzi to do wadliwych funkcji komórek, tkanek i narządów. To wszystko osłabiają ludzkie ciało. Niektóre, głębokie zmiany w układzie odpornościowym, zachodzące na poziomie molekularnym, przyczyniają się do spadku immunokompetencji. To zdolność organizmu do odpowiedniego reagowania na określony antygen w przypadku ekspozycji na niego. Wraz ze spadkiem ogólnej immunokompetencji podczas starzenia, liczba komórek odpornościowych maleje.
„Istnieją jednak różnice. Część osób ma wyższy odsetek komórek odpornościowych niż średnia, a część – niższy. W tej samej grupie wiekowej są zatem osoby o wyższej odporności, a inne o niższej. W związku z tym można założyć, że w pierwszej grupie tempo starzenia jest wolniejsze, a częstość występowania chorób niższa. Podczas gdy w drugiej grupie można obserwować przyspieszone starzenie i wyższy wskaźnik zachorowań” – tłumaczy prof. Carlberg.
Na tej podstawie można założyć, że powiązanie poziomu indywidualnej reakcji organizmu na witaminę D z jego immunokompetencją odgrywa znaczącą rolę w procesie starzenia się.
„Słoneczna witamina” ważna dla kondycji całego organizmu
Prof. Carlberg wraz zespołem zależność tę wykorzystał do opracowania mechanizmu tłumaczącego, w jaki sposób witamina D wpływa na epigenetyczne programowanie komórek odpornościowych, w szczególności monocytów i typów komórek pochodnych.
„Wyniki naszych badań sugerują, że witamina D jest ważnym elementem zdrowego starzenia się. Ma znaczenie nie tylko dla utrzymania kości i mięśni szkieletowych w dobrej kondycji, ale także dla homeostazy układu odpornościowego. Wystarczająca ilość witaminy D, dostosowana do indywidualnej potrzeby organizmu, powinna stabilizować odporność, chronić przed wieloma chorobami oraz utrzymywać niskie tempo starzenia się” – podsumowuje naukowiec.
Opracowała Ewa Kurzyńska
Więcej na ten temat w cytowanej pracy:
Nutrients
DOI: 10.3390/nu16030398
Więcej artykuł o podobnej tematyce: