Lotniska to miejsca, przez które każdego dnia przemieszczają się miliony ludzi. Oprócz bagażu, pasażerowie nieświadomie mogą przenosić również niewidzialnych „pasażerów na gapę” – bakterie, wirusy i grzyby. Coraz więcej badań wskazuje, że jednym z mniej oczywistych, ale skutecznych wektorów przenoszenia drobnoustrojów jest obuwie. W przestrzeniach o dużym natężeniu ruchu, takich jak terminale lotniskowe, transmisja patogenów przez podeszwę buta może być znacznie bardziej powszechna, niż nam się wydaje.
Obuwie jako mobilny rezerwuar mikroorganizmów
Buty, które nosimy na co dzień, zbierają wszystko, co napotkają na swojej drodze – od cząstek gleby po drobnoustroje znajdujące się na publicznych podłogach. Na lotniskach, gdzie pasażerowie przemieszczają się pomiędzy toaletami, poczekalniami, restauracjami i kontrolą bezpieczeństwa, zagrożenie przenoszenia patogenów wzrasta wielokrotnie.
Badania wykazały, że podeszwy obuwia mogą być siedliskiem wielu niebezpiecznych mikroorganizmów, w tym:
- Clostridium difficile – toksynotwórcza bakteria jelitowa,
- MRSA – oporny na antybiotyki gronkowiec złocisty,
- Listeria monocytogenes – groźna szczególnie dla kobiet w ciąży i osób z obniżoną odpornością,
- Bakterie z rodzaju Salmonella oraz różne grzyby, jak Aspergillus, Penicillium i Helminthosporium.
Co ciekawe, materiał, z jakiego wykonane są buty – skóra, guma, plastik – wpływa na rodzaj i ilość obecnych mikroorganizmów. Obuwie z głębszym bieżnikiem zbiera więcej zanieczyszczeń niż to z gładką podeszwą.
Lotnisko – mikroświat globalnej wymiany drobnoustrojów
Transmisja patogenów na lotniskach nie kończy się na samych podeszwach. Szczególne zagrożenie stanowi procedura zdejmowania butów przy kontroli bezpieczeństwa, gdzie te same tace służą do przenoszenia zarówno obuwia, jak i przedmiotów osobistych. W ten sposób łatwo dochodzi do krzyżowej kontaminacji.
Dodatkowo, chodzenie po zanieczyszczonych podłogach może powodować unoszenie się bakterii w powietrzu – nawet 15% obecnych w powietrzu bakterii pochodzi właśnie z kroków pasażerów.
Jak ograniczyć transmisję patogenów przez obuwie?
Aby zminimalizować ryzyko przenoszenia drobnoustrojów przez buty, na lotniskach można wdrożyć kilka praktycznych rozwiązań:
- stosowanie mat dezynfekcyjnych przy wejściach i wyjściach,
- dezynfekowanie tacek i butów podczas kontroli bezpieczeństwa,
- regularne czyszczenie i odkażanie podłóg, szczególnie w miejscach o dużym natężeniu ruchu,
- wykorzystanie nowych technologii – takich jak systemy monitorowania mikrobiologicznego w czasie rzeczywistym czy autonomiczne systemy dezynfekcji.
Transmisja patogenów – wnioski: czas spojrzeć pod nogi
Chociaż temat wydaje się niszowy, transmisja patogenów przez obuwie na lotniskach to realne i dobrze udokumentowane zjawisko. W dobie globalnych podróży i zagrożeń epidemicznych warto zwrócić większą uwagę na to, co przenosimy na swoich butach. Drobne zmiany w procedurach higienicznych mogą znacząco zmniejszyć ryzyko zakażeń – i uczynić podróże nieco bezpieczniejszymi dla wszystkich.
Magdalena Starczak
Źródło: https://www.the-microbiologist.com/opinion/airport-travel-and-your-footwear-as-a-pathogen-transmission-vector-should-you-be-concerned/5137.article
