Szczepienia przeciwko pneumokokom mogą zapewnić nam potrzebną w sezonie infekcyjnym ochronę przed tymi groźnymi bakteriami. Co ważne, szczepić powinny się nie tylko dzieci.
Szczepienia przeciwko pneumokokom. Nie tylko dla dzieci
Pneumokoki to rodzaj bakterii. Noszą również nazwę dwoinka zapalenia płuc, należą do paciorkowców alfa-hemolizujących. Pneumokok został odkryty przez Ludwika Pasteura wraz z Charlesem Chamberlandem oraz niezależnie przez George’a Sternberga w 1881 roku. Szczepienia przeciwko pneumokokom to broń, w którą wyposażyła nas współczesna medycyna.
Poznaliśmy 90 typów pneumokoków, nie wszystkie jednak są niebezpieczne dla człowieka. Najczęściej pneumokoki są odpowiedzialne za choroby górnych dróg oddechowych, zapalenie gardła, zatok oraz zapalenie oskrzeli. W przypadku dzieci powodują także często zapalenie ucha środkowego, które w skrajnych przypadkach może prowadzić nawet do utraty słuchu. Co więcej, może zdarzyć się, że pneumokoki dostaną się do krwi. Mogą wówczas wywołać zapalenie płuc, opon mózgowo-rdzeniowych, a nawet sepsę. Zdecydowanie nie powinniśmy więc ich lekceważyć, to dlatego tak ważne są – szczególnie w sezonie infekcyjnym – szczepienia przeciwko pneumokokom.
Przeciwko tym groźnym bakteriom szczepione są dzieci, ale czy to jedyna grupa, której polecane są szczepienia przeciwko pneumokokom?
-Nie jest to jedyna grupa, która powinna się zaszczepić. Szczepienia przeciwko pneumokokom są zalecane wszystkim. Dlaczego? Pneumokoki są jednym z najczęstszych czynników powodujących zapalenie płuc u osób dorosłych. Co więcej, u dorosłych mogą również spowodować tak groźne zakażenia jak inwazyjna choroba pneumokokowa lub pneumokokowe zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych. W związku z tym to szczepienie jest zalecane każdej osobie po 60 roku życia. Co ważne, w pewnych aspektach szczepionka jest także refundowana – mówi dr Tomasz Dzieciątkowski, wirusolog.
Pamiętaj o szczepieniach, jeśli chorujesz przewlekle
W sezonie infekcyjnym o ochronie przed niebezpiecznymi dla zdrowia patogenami powinniśmy oczywiście pamiętać wszyscy. Jak jednak pokazuje praktyka, szczególnie powinni o niej pomyśleć ci, którzy mają przewlekłe problemy ze zdrowiem. Chodzi między innymi o pacjentów z cukrzycą, chorobami serca czy płuc.
-Każda choroba współistniejąca wiąże się z ryzykiem cięższego przebiegu zapalenia płuc, które mogą wywołać właśnie pneumokoki. Warto więc rozważyć w takich wypadkach szczepienie, nawet jeśli mamy 30 czy 40 lat – podkreśla dr Dzieciątkowksi.
Oczywiście, szczepienia to nie jedyna broń przeciwko pneumokokom. W arsenale posiadamy również antybiotyki. Nie zapominajmy jednak, że pneumokoki to nie tylko zapalenie płuc.
-W przebiegu zakażenia pneumokokami może szybko rozwinąć się inwazyjna choroba pneumokokowa. Wtedy trafimy do szpitala z wysoką gorączką, często nieprzytomni. W takich sytuacjach rokowania są co najmniej niepewne – podkreśla dr Dzieciątkowski.
Co ważne, pneumokoki to patogeny występujące powszechnie, a ich nosicielami bardzo często są dzieci.
Szczepienie przeciwko pneumokokom: po 65 roku życia zaszczepisz się bezpłatnie
Szczepionka przeciw pneumokokom znajduje się na liście leków refundowanych dla osób w wieku 65 lat i starszych. Jest bezpłatna dla pacjentów ze zwiększonym ryzykiem choroby pneumokokowej, czyli dla osób z:
- przewlekłą chorobą serca
- przewlekłą chorobą wątroby
- przewlekłą chorobą płuc
- cukrzycą
- implantem ślimakowym
- wyciekiem płynu mózgowo-rdzeniowego
- wrodzoną lub nabytą asplenią (brak śledziony)
- niedokrwistością sierpowatą i innymi hemoglobinopatiami
- przewlekłą niewydolnością nerek
- wrodzonym lub nabytym niedoborem odporności
- uogólnioną chorobą nowotworową
- zakażeniem HIV
- chorobą Hodgkina
- jatrogenną immunosupresją
- białaczką
- szpiczakiem mnogim
- przeszczepem narządu litego.
Jak dostać bezpłatną szczepionkę przeciwko pneumokokom?
Jeśli jesteś w grupie osób uprawnionych do refundowanej szczepionki:
- zgłoś się do lekarza rodzinnego po receptę na refundowaną szczepionkę (z kodem „S”)
- odbierz w aptece bezpłatną szczepionkę
- umów się na podanie szczepionki w placówce podstawowej opieki zdrowotnej (POZ).
Oprac. Elżbieta Trawińska
Lubisz podcasty? Posłuchaj o pneumokokach
Więcej artykułów:
Szczepienia u dziecka z chorobą nowotworową. Co warto wiedzieć?