Reumatoidalne zapalenie stawów to zapalna choroba autoimmunologiczna atakująca głównie kobiety. Bolą cię dłonie, odczuwasz poranną sztywność stawów i przez pierwsze godziny po przebudzeniu nie możesz się rozruszać? To może być choroba autozapalna.
Reumatoidalne zapalenie stawów to problem nawet 300 tysięcy osób w Polsce
Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS) to choroba zapalna stawów o charakterze autoimmunologicznym. Nieprawidłowa reakcja układu immunologicznego sprawia, że w stawach rozwija się stan zapalny. W efekcie chorym zaczyna doskwierać ból, sztywność i obrzęk stawów. RZS jest schorzeniem przewlekłym, a więc trwającym przez większą część życia – zwykle choroba zaczyna się u osób młodych lub w wieku średnim. Jeśli nie zostanie zdiagnozowane i nie będzie leczone, może skutkować poważnymi powikłaniami dotykającymi wiele narządów wewnętrznych.
Co ciekawe, reumatoidalne zapalenie stawów częściej atakuje kobiety.
– Na reumatoidalne zapalenie stawów nawet trzy razy częściej chorują kobiety. Dlaczego tak się dzieje? Niestety, nie wiemy dokładnie dlaczego tak jest. Być może ma to związek z chromosomem X, kobiety mają dwa takie chromosomy. Z pewnością rolę odgrywa tu genetyka – mówi Agata Skwarek-Szewczyk, specjalistka reumatologii.
W Polsce na reumatoidalne zapalenie stawów choruje około 300 tysięcy osób. Choroba zwykle rozwija się u pacjentów w wieku 30-60 lat.
Ścieżka diagnostyczna zazwyczaj zaczyna się u lekarza rodzinnego, który po wstępnym wywiadzie może skierować pacjenta do reumatologa. Ten specjalista zleci pierwsze badania, takie jak pomiar stężenia wskaźników stanu zapalnego np. białka CRP. Inne badania laboratoryjne stanowiące podstawę diagnostyki to oznaczenie czynnika reumatoidalnego, przeciwciał antycytrulinowych (anty-CCP), morfoligia, próby wątrobowe.
Reumatoidalne zapalenie stawów: uwaga na objawy alarmowe
W większości przypadków od pojawienia się pierwszych objawów reumatoidalnego zapalenia do postawienia prawidłowej diagnozy mija od kilku tygodni do nawet kilku miesięcy. Często pierwsze objawy, takie jak np. bolesność stawów, chorzy bagatelizują lub przypisują innym przyczynom. Jakie sygnały mogą świadczyć o rozwoju tej autozapalnej choroby?
– Najbardziej charakterystycznym objawem jest ból i obrzęk stawów. Jeśli stawy są bolesne, obrzęknięte i ucieplone, zdecydowanie nie powinniśmy tego bagatelizować. W takich wypadkach konieczne powinniśmy zgłosić się do reumatologa. W przebiegu reumatoidalnego zapalenia stawów najczęściej zajęte są stawy międzypaliczkowe bliższe, a stawy międzypaliczkowe dalsze zazwyczaj pozostają wolne. Charakterystycznym objawem jest także poranna sztywność stawów. Jest to sytuacja, gdy przez pierwsze pół godziny po przebudzeniu, nie możemy się rozruszać. Po nocy natomiast nie budzimy się wypoczęci, a zmęczeni – wyjaśnia dr Skwarek-Szewczyk.
Co ważne, zajęcie stawów w przebiegu RZS jest zwykle symetryczne. Oznacza to, że sztywność i ból odczuwają np. nie w jednym nadgarstku, a w dwóch.
To jednak nie jedyne wstępne objawy RZS. Badania i praktyka potwierdzają, że pojawienie się stawowych symptomów reumatoidalnego zapalenia stawów o kilka lat wyprzedza pojawienie się przewlekłego zmęczenia i zaburzeń depresyjnych.
Jak jednak odróżnić przewlekłe zmęczenie od tego związanego z chorobą? Ekspertka zaleca, by nie szukać przyczyn na własną rękę. Jeśli mamy wrażenie, że zmęczenie jakie odczuwamy wiąże się nie z codziennymi obowiązkami lub zmianą pogody, zgłośmy się do lekarza. Przewlekłe zmęczenie może być bowiem objawem nie tylko RZS, ale wielu innych schorzeń. Co istotne, choroby autozapalne lubią chodzić parami. To dlatego zdarza się, że RZS współistnieje np. z toczniem rumieniowatym układowym.
Oprac. Elżbieta Trawińska
Więcej artykułów:
Czy wzrost może się zmniejszyć? Tak – i często winna temu jest osteoporoza [WIDEO]
