Pacjenci z wczesnym zapaleniem stawów otrzymają kompleksową pomoc w 15 ośrodkach specjalistycznych w Polsce. Program KOS-WZS ma przyspieszyć diagnostykę i włączanie chorych do leczenia. „Czas w chorobach reumatoidalnych jest kluczowy. Jeśli zaczniemy szybko leczyć, pacjenci nie będą mieć kolejnych chorób, nie będą umierać przed czasem” – podkreśla prof. Brygida Kwiatkowska, krajowy konsultant w dziedzinie reumatologii.
O tym, jak skuteczne są programy koordynowanej opieki specjalistycznej widać czarno na białym w kardiologii, gdzie od lat działa program KOS-zawał. Do programu są włączani chorzy, którzy przeszli zawal serca. Efekty ich leczenia są lepsze niż pacjentów, którzy do programu nie trafili. Podobne rozwiązania będą działać w reumatologii. Pogram kompleksowej opieki specjalistycznej – wczesne zapalenie stawów obejmie pacjentów z reumatoidalnym zapaleniem stawów (RZS), łuszczycowatym zapaleniem stawów (ŁZS), zesztywniającym zapaleniem stawów kręgosłupa (ZZSK), spondyloaropatią (SpA).
Program KOS-WZS: gdzie będzie realizowany?
Program KOS-WZS będzie realizowany przez 3 lata w 15 ośrodkach na terenie kraju. Plan zakłada, by docelowo było ich 19. Także w tych województwach, w których obecnie program nie działa (opolskie, lubuskie). Koordynatorem programu jest Narodowy Instytut Geriatrii, Reumatologii i Rehabilitacji.
„Wprowadzamy kompleksowość i koordynację. Każdy pacjent, u którego pojawi się schorzenie współistniejące, będzie miał w ośrodku zabezpieczoną opiekę specjalistyczną. Np. możliwość konsultacji kardiologa czy diabetologa. Dlaczego to takie ważne? Proces zapalny w obrębie stawów indukuje kolejne stany zapalane w organizmie. To przyspiesza rozwój innych chorób: cukrzycy, nadciśnienia, depresji” – wyjaśnia prof. Brygida Kwiatkowska, zastępca dyrektora ds. klinicznych Narodowego Instytutu Geriatrii, Reumatologii i Rehabilitacji w Warszawie
Czas w chorobach reumatoidalnych jest najważniejszym czynnikiem skutecznego leczenia: „Jeśli zaczniemy szybko leczyć, pacjenci nie będą mieć chorób współistniejących. W ten sposób ratujemy i wydłużamy ludzkie życie”. – mówi prof. Brygida Kwiatkowska.
W przypadku wczesnych zapaleń stawów pierwsze trzy miesiące choroby są kluczowe. Dlatego program KOS-WZS zakłada, że po trafieniu do ośrodka pacjent ma otrzymać pełną diagnozę w czasie nie dłuższym, niż 8 tygodni. Przyjęto także współczynniki nagradzające efekty leczenia.
„Mamy dziś w reumatologii skuteczne, nowoczesne leki. Bardzo ważne jest, by nie dochodziło do opóźnień w diagnostyce i pacjent otrzymywał je jak najszybciej. Trzeba być wyczulonym na pacjentów z pojedynczym obrzękiem stawu, np. kolanowego, skokowego. I takich pacjentów warto jak najszybciej kierować do ośrodków, gdzie realizowany jest program KOS-WZS” – apeluje prof. Brygida Kwiatkowska.
Kto może skierować pacjenta do programu KOS-WZS?
Takie skierowanie może wystawić nie tylko lekarz rodzinny, ale i inni specjaliści, np. ortopedzi. To właśnie do tych specjalistów bardzo często trafiają pacjenci z obrzękiem stawu. Niestety, taki objaw często jest składany na karb kontuzji. A cenny czas ucieka.
W ośrodkach, które realizują program KOS-WZS z lekarzami będą współpracować asystenci opieki. Powstanie także Baza Zapalnych Chorób Reumatycznych – system teleinformatyczny, którego celem jest koordynacja procesu diagnostyczno-leczniczego.
Choroby reumatoidalne: objawy i leczenie
Choroby reumatoidalne takie jak np. RZS należą do chorób autoimmunologicznych. W przypadku RZS cechą charakterystyczną jest symetryczne zapalenie stawów, obejmujących głównie drobne stawy stóp i rąk. Ale nie tylko! Stawy zajęte procesem zapalnym są obolałe, obrzęknięte. Choremu dokucza także ich poranna sztywność. Z czasem pojawiają się zmiany pozastawowe i rozwijają się powikłania narządowe. Schorzenie często dotyka osoby młode i w sile wieku. Dzięki rozwojowi medycyny RZS można skutecznie leczyć w ramach programów lekowych. Tzw. leki modyfikujące przebieg choroby odgrywają kluczową rolę. Nie tylko łagodzą objawy, ale hamują proces niszczenia stawów, co pozwala na zachowanie sprawności i normalne funkcjonowanie. Należy je stosować jak najszybciej, by zapobiec nieodwracalnymi zmianom w stawach. Celem terapii jest uzyskanie remisji. Co ważne, leczenie nie musi oznaczać podawania leków w szpitalu, gdyż dostępne są już biologiczne terapie doustne, które pacjent przyjmuje po prostu w domu.
Warto przeczytać także:
