Naukowcy z Uniwersytetu Południowej Danii (SDU) dokonali przełomowego odkrycia w badaniach nad zdolnościami regeneracyjnymi, jakie ma mózg po udarze. Zespół badawczy, wykorzystując unikalne próbki tkanek z The Danish Brain Collection, odkrył mechanizmy, które mogą pomóc w opracowaniu nowych terapii wspomagających procesy samonaprawcze mózgu.
Mózg po udarze – proces naprawy
Udar mózgu, który blokuje dopływ krwi do części mózgu, powoduje uszkodzenia kluczowych „kabli” – włókien nerwowych. Po takim urazie mózg podejmuje próbę regeneracji, odbudowując warstwę izolacyjną włókien nerwowych, zwaną mieliną. Niestety, ten proces często jest niepełny, co prowadzi do trwałych upośledzeń.
Profesor Kate Lykke Lambertsen, jedna z autorek badania, wyjaśnia:
„Mózg ma zdolność do regeneracji, ale musimy znaleźć sposoby, aby pomóc komórkom dokończyć ten proces nawet w trudnych warunkach, takich jak stany zapalne”.
Badacze odkryli, że stany zapalne są głównym czynnikiem utrudniającym regenerację. Kluczową rolę w odbudowie mieliny odgrywa określony rodzaj komórek, które mogą być blokowane przez te niekorzystne warunki.
Innowacyjne badania nad mózgiem
Dzięki wykorzystaniu próbek z The Danish Brain Collection badacze precyzyjnie mapowali obszary mózgu aktywne w procesach regeneracyjnych. Używając zaawansowanych technik barwienia, takich jak immunohistochemia, mogli oni zidentyfikować kluczowe komórki zaangażowane w naprawę mieliny.
Analiza obejmowała różne obszary mózgu: rdzeń zawału (najbardziej uszkodzoną część), a także obszar okołozawałowy (otaczającą tkankę, gdzie trwa regeneracja) oraz tkankę nienaruszoną.
Mózg po udarze – różnice między kobietami a mężczyznami
Jednym z najbardziej intrygujących odkryć była różnica w reakcji mózgów kobiet i mężczyzn na urazy. Wyniki sugerują, że stany zapalne u kobiet bardziej blokują procesy regeneracyjne, podczas gdy mózgi mężczyzn lepiej inicjują naprawę. Może to tłumaczyć, dlaczego kobiety często doświadczają poważniejszych skutków po udarze.
„Te różnice pokazują, jak ważne jest tworzenie terapii uwzględniających płeć i indywidualne potrzeby pacjentów” – podkreśla profesor Lambertsen.
Kluczowe znaczenie The Danish Brain Collection
Badacze zaznaczają, że te odkrycia nie byłyby możliwe bez The Danish Brain Collection. Ta kolekcja zawiera ponad 10 000 ludzkich mózgów i próbek tkanek. To bezcenne źródło wiedzy umożliwia badanie mechanizmów neurologicznych i rozwijanie innowacyjnych terapii chorób mózgu, takich jak udar czy demencja.
Co to jest mielina?
Mielina to warstwa izolacyjna, która otacza włókna nerwowe w mózgu, a także rdzeniu kręgowym. Umożliwia szybkie i skuteczne przekazywanie sygnałów nerwowych.
Co to jest immunohistochemia?
To technika pozwalająca wykrywać określone komórki lub białka w tkankach za pomocą przeciwciał. To z kolei umożliwia dokładne badanie funkcji komórek w organizmie.
Dzięki badaniom naukowców z SDU otwierają się nowe perspektywy w leczeniu udarów, które mogą zmniejszyć skutki choroby, a także poprawić jakość życia pacjentów.
Źródło: https://www.sciencedaily.com/releases/2025/01/250124151345.htm