Przełom w leczeniu rzadkiego nowotworu tkanek miękkich? Zespół naukowców z Uniwersytetu Metropolitalnego w Osace odkrył nowatorski sposób leczenia agresywnego nowotworu, jakim jest mięsak maziówkowy. W badaniach przedklinicznych zastosowano osocze aktywowane (PAM, z ang. plasma-activated medium), uzyskane za pomocą urządzenia generującego plazmę atmosferyczną w temperaturze pokojowej. Efektem było znaczące zahamowanie wzrostu komórek nowotworowych, zarówno in vitro, jak i in vivo.
Jak działa osocze aktywowane?
Osocze aktywowane powstaje poprzez naświetlanie hodowli komórkowej zimną plazmą, co prowadzi do wytworzenia reaktywnych form tlenu i azotu. Te cząsteczki są zdolne do wywoływania stresu oksydacyjnego w komórkach nowotworowych, prowadząc do uszkodzenia ich DNA, zaburzeń w funkcjonowaniu mitochondriów i w efekcie – do ich zaprogramowanej śmierci (apoptozy). Co istotne, ten mechanizm działa selektywnie: zdrowe komórki pozostają praktycznie nietknięte.
Skuteczność terapii w warunkach laboratoryjnych
W badaniach laboratoryjnych naukowcy poddali ludzkie komórki mięsaka maziówkowego działaniu PAM przez zaledwie pięć minut. Efekt? Po terapii przeżyło tylko 21% komórek w porównaniu z grupą kontrolną. Tak silne działanie cytotoksyczne dowodzi potencjału terapii w zwalczaniu nowotworów opornych na tradycyjne metody leczenia.
Obejrzyj też: Rak piersi. Co zrobić, by nie zachorować?
Obiecujące wyniki testów na myszach
W badaniu in vivo myszom z guzami mięsaka maziówkowego podawano codzienne zastrzyki PAM przez cztery tygodnie. Efekty były imponujące: objętość guzów zmniejszyła się średnio o 54%, a ich masa końcowa spadła o 41% względem grupy kontrolnej. Co ważne, zwierzęta nie wykazywały żadnych oznak skutków ubocznych typowych dla chemioterapii – nie traciły na wadze, nie obserwowano spadku apetytu ani zmian w zachowaniu.
Bezpieczna alternatywa dla toksycznych terapii
Zaletą PAM jest jego nietoksyczny charakter i możliwość selektywnego działania wyłącznie na komórki nowotworowe. W czasach, gdy pacjenci często muszą wybierać między skutecznością a jakością życia, taka terapia może stanowić ogromny przełom.
Technologia plazmy w służbie medycyny
Zastosowane w badaniu urządzenie do generowania plazmy działa w warunkach atmosferycznych i w temperaturze pokojowej. To oznacza, że nie niszczy otaczających tkanek, co jest typowe dla plazmy termicznej. Dzięki temu terapia może być bezpieczna i stosunkowo prosta w zastosowaniu – nie wymaga skomplikowanych warunków laboratoryjnych ani kosztownych procedur.
Potencjał terapii w leczeniu innych nowotworów
Chociaż badanie skupiało się na mięsaku maziówkowym, jego wyniki otwierają drzwi do zastosowania PAM również w leczeniu innych nowotworów złośliwych. Obecnie trwają analizy nad potencjalnym połączeniem osocza aktywowanego z immunoterapią lub chemioterapią, co mogłoby dodatkowo wzmocnić efekt terapeutyczny.
Znaczenie interdyscyplinarnego podejścia
Sukces projektu był możliwy dzięki współpracy specjalistów z Wydziału Medycyny i Wydziału Inżynierii Uniwersytetu Metropolitalnego w Osace. Połączenie wiedzy z zakresu fizyki plazmy, inżynierii biomedycznej i biologii nowotworów pozwoliło stworzyć skuteczną i innowacyjną metodę terapeutyczną.
Nadzieja dla pacjentów z mięsakiem maziówkowym
Mięsak maziówkowy to rzadki, ale wyjątkowo złośliwy nowotwór, który dotyka głównie młodych dorosłych i nastolatków. Wysoka oporność na standardowe metody leczenia oraz częste nawroty sprawiają, że prognozy są zwykle niepomyślne. Nowa metoda oparta na PAM może jednak odwrócić ten trend, oferując pacjentom skuteczną i mniej inwazyjną opcję terapeutyczną.
Mięsak maziówkowy – co dalej?
Następnym krokiem będą badania kliniczne na ludziach, które pozwolą potwierdzić skuteczność i bezpieczeństwo terapii w warunkach rzeczywistych. Naukowcy liczą, że już w niedalekiej przyszłości PAM może stać się uznaną metodą leczenia trudnych przypadków nowotworów, a także stanowić uzupełnienie obecnie stosowanych terapii.
Magdalena Starczak
Źródło: https://bioengineer.org/rare-synovial-sarcoma-shrinks-following-treatment-with-plasma-activated-medium/
