Nowe badania pokazują, że już jedna godzina korzystania z ekranu po położeniu się do łóżka może znacząco wpłynąć na jakość snu. Naukowcy z Norweskiego Instytutu Zdrowia Publicznego odkryli, że wieczorne korzystanie z urządzeń elektronicznych zwiększa ryzyko bezsenności o 59% oraz skraca czas snu średnio o 24 minuty każdej nocy. Wyniki sugerują, że ograniczenie używania ekranów przed snem może być kluczowym krokiem w poprawie jakości odpoczynku. Jak patrzenie w ekran zwiększa ryzyko bezsenności?
Ekrany a problemy ze snem
Badanie objęło 45 202 studentów w wieku od 18 do 28 lat. Wyniki jasno wskazują, że nie tylko media społecznościowe, ale każda forma aktywności na ekranie – oglądanie filmów, granie w gry, przeglądanie internetu czy czytanie – ma podobny wpływ na sen. Główna autorka badania, dr Gunnhild Johnsen Hjetland, wyjaśnia, że kluczowym czynnikiem jest czas spędzony przed ekranem, a nie konkretny rodzaj aktywności.
„Rodzaj aktywności nie ma większego znaczenia – to sam czas przed ekranem opóźnia sen, prowadząc do jego niedoboru” – tłumaczy dr Hjetland.
Jak ekrany zakłócają sen? Ryzyko bezsenności
Eksperci podkreślają kilka mechanizmów, przez które korzystanie z ekranów może negatywnie wpływać na sen:
- Zabierają czas na odpoczynek – spędzanie czasu na ekranie opóźnia moment zaśnięcia.
- Utrzymują mózg w stanie pobudzenia – wciągające treści mogą utrudniać wyciszenie przed snem.
- Emitują światło niebieskie – to może zaburzać rytm dobowy i opóźniać zasypianie.
- Powiadomienia przerywają sen – dźwięki i wibracje mogą zakłócać nocny odpoczynek.
Co ciekawe, wcześniejsze badania sugerowały, że media społecznościowe mogą mieć szczególnie negatywny wpływ na sen ze względu na swoją interaktywność i potencjał emocjonalnego pobudzenia. Jednak w najnowszym badaniu nie stwierdzono większej różnicy między mediami społecznościowymi a innymi aktywnościami na ekranie. Naukowcy podkreślają, że najważniejszym czynnikiem jest ogólny czas korzystania z ekranów przed snem, niezależnie od rodzaju treści.
Ryzyko bezsenności – badania i metodologia
Aby zgłębić temat, naukowcy przeanalizowali dane z badania Students’ Health and Wellbeing 2022, ogólnokrajowego badania norweskich studentów. Wzięło w nim udział ponad 45 tysięcy studentów studiujących w trybie dziennym. To czyni je jednym z największych badań tego rodzaju.
Uczestnicy odpowiadali na pytania dotyczące swoich nawyków związanych z korzystaniem z ekranów po położeniu się do łóżka. Pytano ich, ile czasu spędzają przed ekranem i jakie aktywności wybierają: oglądanie filmów, granie, przeglądanie internetu, słuchanie podcastów czy czytanie materiałów do nauki. Oprócz tego uczestnicy raportowali swój czas zasypiania, wstawania oraz występowanie problemów ze snem, takich jak trudności w zasypianiu, budzenie się w nocy czy uczucie senności w ciągu dnia.
Bezsenność definiowano jako trudności z zasypianiem oraz uczucie zmęczenia w ciągu dnia co najmniej trzy razy w tygodniu przez okres minimum trzech miesięcy.
Proste sposoby na lepszy sen
Jeśli masz problemy ze snem, warto rozważyć ograniczenie ekranów przed snem. „Najlepiej zrezygnować z ich używania co najmniej 30–60 minut przed snem oraz wyłączyć powiadomienia, aby uniknąć nocnych zakłóceń” – radzi dr Hjetland.
Eksperci zalecają także inne metody poprawy higieny snu:
- Ustalenie regularnej godziny zasypiania i wstawania.
- Unikanie kofeiny i ciężkich posiłków przed snem.
- Stworzenie relaksującej rutyny przed snem, np. czytanie książki lub medytacja.
- Ograniczenie sztucznego światła i stosowanie trybu nocnego na urządzeniach elektronicznych.
Badanie to dostarcza kolejnych dowodów na to, jak istotny jest zdrowy sen dla naszego samopoczucia. Choć wyniki dotyczą norweskich studentów, problem może być równie powszechny na całym świecie. Naukowcy podkreślają jednak, że potrzebne są dalsze badania, by dokładniej określić przyczynowość tego zjawiska.
Czy warto dla kilku dodatkowych minut przed ekranem ryzykować gorszy sen i zmęczenie? Eksperci sugerują, że w tym przypadku zdrowy rozsądek i dbanie o higienę snu mogą przynieść znaczącą poprawę jakości życia. Nie narażajmy się na ryzyko bezsenności.
Źródło: https://scitechdaily.com/just-one-hour-of-bedtime-screen-use-increases-insomnia-risk-by-59/
