Naukowcy z Instytutu Karolinska w Szwecji wykorzystali narzędzie oparte na sztucznej inteligencji (AI) do analizy obrazów mózgów 70-latków. Ich celem było oszacowanie biologicznego wieku mózgu uczestników. Wyniki badania pokazują, że czynniki takie jak stany zapalne i wysoki poziom glukozy przyspieszają starzenie się mózgu, podczas gdy zdrowy styl życia, w tym regularna aktywność fizyczna, opóźnia ten proces. Odkrycia te opublikowano w prestiżowym czasopiśmie naukowym „Alzheimer’s & Dementia: The Journal of the Alzheimer’s Association”.
Epidemia demencji w Szwecji
Każdego roku w Szwecji u ponad 20 tysięcy osób diagnozuje się demencję. Z tego około dwie trzecie przypadków stanowi choroba Alzheimera. Tempo starzenia się mózgu zależy jednak od różnych czynników ryzyka i zdrowotnych.
„Pomimo niedawnego wprowadzenia nowych leków na Alzheimera, nie będą one skuteczne dla wszystkich pacjentów z demencją. Dlatego chcemy zbadać, co może zwiększyć odporność mózgu na procesy patologicznego starzenia” – mówi Anna Marseglia, główna autorka badania i badaczka w Instytucie Karolinska.
Sztuczna inteligencja w analizie wieku mózgu
W badaniu wzięło udział 739 zdrowych poznawczo 70-latków, w tym 389 kobiet, zrekrutowanych z kohorty H70 w Göteborgu. Naukowcy wykonali rezonans magnetyczny (MRI) mózgów uczestników, a następnie za pomocą opracowanego algorytmu opartego na AI oszacowali ich biologiczny wiek.
„Nasz algorytm jest precyzyjny i odporny, a zarazem łatwy w użyciu. To narzędzie badawcze, które wymaga dalszej oceny, ale mamy nadzieję, że w przyszłości znajdzie zastosowanie kliniczne, na przykład w diagnostyce demencji” – podkreśla Eric Westman, profesor neurogeriatrii w Instytucie Karolinska.
Obrazy mózgów uzupełniono o wyniki badań krwi, w tym pomiar poziomu lipidów, glukozy i markerów stanu zapalnego. Uczestnicy przeszli również testy poznawcze, a naukowcy zebrali dane dotyczące ich stylu życia, takie jak aktywność fizyczna i stan zdrowia.
Czynniki związane z obrazem mózgu
Narzedzie AI oszacowało średni wiek biologiczny mózgów na 71 lat. Naukowcy obliczyli również tzw. „lukę wieku mózgu”, czyli różnicę między biologicznym wiekiem mózgu a wiekiem chronologicznym uczestników.
Badanie wykazało, że cukrzyca, udar, drobne choroby naczyń mózgowych i stany zapalne wiążą się z mózgami wyglądającymi na starsze. Natomiast zdrowy styl życia, w tym regularne ćwiczenia fizyczne, był powiązany z mózgami o młodszym wyglądzie.
„Jednym z kluczowych wniosków z naszego badania jest to, że czynniki negatywnie wpływające na naczynia krwionośne mogą również przyspieszać starzenie się mózgu. Pokazuje to, jak ważne jest dbanie o zdrowie naczyń krwionośnych, na przykład poprzez utrzymywanie stabilnego poziomu glukozy we krwi” – dodaje Anna Marseglia.
Starzenie się mózgu – różnice między kobietami a mężczyznami
Wyniki sugerują, że mózgi kobiet i mężczyzn różnią się pod względem czynników wpływających na starzenie się i odporność. Naukowcy planują dalsze badania, aby zrozumieć, jak biologiczne i społeczno-kulturowe czynniki wpływają na te różnice.
„W przyszłym roku rozpoczynamy badanie nad tym, jak zdrowie społeczne – w tym zaangażowanie, wsparcie i jakość snu – wpływają na odporność mózgu. Szczególny nacisk położymy na zdrowie kobiet” – zapowiada Anna Marseglia.
Badanie to może pomóc lepiej zrozumieć, jak styl życia i czynniki zdrowotne wpływają na starzenie się mózgu. Otworzyć to może drogę do nowych strategii zapobiegania demencji.
Źródło: https://www.sciencedaily.com/releases/2024/12/241220132900.htm
