Według raportu WHO z 2023 r. aż 1 na 6 osób zmaga się z niepłodnością. Problem z płodnością może zostać zdiagnozowany zarówno u mężczyzny, jak i kobiety lub u obojga partnerów. Dlatego niezbędny jest równy dostęp do diagnostyki. W rozpoznaniu męskiej niepłodności kluczowe znaczenie ma seminogram, czyli badanie nasienia.
Niepłodność jest chorobą określaną przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) jako brak możliwości zajścia w ciążę po 12 miesiącach regularnego współżycia (tj. 2-4 razy w tygodniu) bez stosowania jakichkolwiek metod antykoncepcji.
Niepłodność w Polsce to problem nawet 1,5 mln par
Według raportu WHO z 2023 r. pt. „Szacunki dotyczące częstości występowania niepłodności 1990 -2021”, około 17,5 proc. dorosłej populacji, czyli mniej więcej 1 na 6 osób, zmaga się z niepłodnością. Szacuje się, że w Polsce ten problem dotyka między 1 a 1,5 mln par. Stanowi to aż 20 proc. społeczeństwa w wieku rozrodczym.
Męska płodność – co na nią wpływa?
Na płodność mężczyzn nie wpływa wiek, tak w przypadku kobiet. Kluczowe znaczenie ma natomiast jakość nasienia. Negatywnie może na nią wpływać m.in.:
- stres
- nadwaga i otyłość
- zła dieta
- używki
- brak aktywności fizycznej
- choroby cywilizacyjne
- choroby układu moczowo-płciowego.
Badanie nasienia na NFZ
Seminogram jest podstawowym, nieinwazyjnym badaniem wykonywanym w diagnostyce męskiej niepłodności. W trakcie badania nasienia na NFZ analizowane są ogólne parametry nasienia, takie jak:
- jego objętość
- lepkość ejakulatu
- czas upłynnienia
- pH
- wygląd nasienia
- ogólna liczba plemników
- liczba plemników w 1 ml ejakulatu
- odsetek żywych i poruszających się plemników
- a także ewentualna aglutynacja (zgrupowanie) plemników i stopień jej zaawansowania.
Przypominamy, że od 1 stycznia 2024 r. Narodowy Fundusz Zdrowia zwiększył finansowanie tego badania.
Kto może skorzystać z badania nasienia na NFZ?
Seminogram, czuli badanie nasienia na NFZ wykonuje się u pełnoletnich mężczyzn:
- którzy przez co najmniej 12 miesięcy bezskutecznie starali się ze swoją partnerką o ciążę w sytuacji, gdy partnerka ma poniżej 35 lat lub
- którzy przez co najmniej 6 miesięcy bezskutecznie starali się ze swoją partnerką o ciążę w sytuacji, gdy partnerka ma powyżej 35 lat, lub
- z rozpoznaniem według klasyfikacji ICD-10: N46 Niepłodność męska
- których partnerka została zakwalifikowana do inseminacji domacicznej.
Kto zleca wykonanie badania nasienia?
Skierowanie na badanie nasienia wystawia lekarz, w ramach konsultacji specjalistycznej, w poradni:
- położniczo-ginekologicznej
- urologicznej
- endokrynologicznej
- andrologicznej
- leczenia niepłodności
- planowania rodziny i rozrodczości
Specjalista zleca badania, ocenia jego wynik i planuje dalsze postępowanie diagnostyczno-terapeutyczne.
Jak się przygotować do badania nasienia?
Do badania nasienia należy się przygotować. Od 3 do 5 dni przed badaniem należy:
- zachować wstrzemięźliwość seksualną
- nie pić alkoholu
- ograniczyć palenie papierosów
- unikać nadmiernego wysiłku.
Dlaczego to takie ważne? Bo wyżej wymienione czynniki mają wpływ na wynik badania nasienia, mogą go zafałszować. Przed badaniem nasienia należy także poinformować lekarza o wszystkich lekach przyjmowanych w ciagu ostatnich trzech miesięcy oraz niedawno przebytych chorobach.
mają wpływ na wynik, mogą go zafałszować. Poinformuj również lekarza o przyjmowanych lekach w okresie ostatnich 3 miesięcy oraz niedawno przebytych chorobach.
Oprac. Ewa Kurzyńska
Przeczytaj także: Dofinansowanie in vitro: komu przysługuje?
Źródło: NFZ