Nowe badania opublikowane w czasopiśmie Cell wskazują, że zbyt sterylne środowisko, jakim jest Międzynarodowa Stacja Kosmiczna, może prowadzić do problemów zdrowotnych u astronautów. Naukowcy przeanalizowali ponad 800 powierzchni znajdujących się na pokładzie ISS i stworzyli pierwszą trójwymiarową mapę mikrobów w przestrzeni kosmicznej.
Niska różnorodność mikroorganizmów może osłabiać odporność
Badacze odkryli bardzo niską różnorodność bakterii, z przewagą tych pochodzenia ludzkiego. Taki stan rzeczy może przypominać mikrobiom środowisk szpitalnych, które również są ubogie w różnorodne mikroorganizmy. Zdaniem naukowców brak kontaktu z naturalnymi mikrobami może wpływać na obniżenie odporności astronautów, zwiększając ryzyko infekcji, wysypek skórnych i nawrotów opryszczki.
Stacja kosmiczna to „hiperbiuro”, z którego nie ma wyjścia
Warunki panujące na pokładzie przypominają zdaniem ekspertów długotrwały lot samolotem lub duże, zamknięte biuro – z tą różnicą, że astronauci nie mogą z niego wyjść. Brak dostępu do naturalnych źródeł drobnoustrojów, jak gleba czy roślinność, prowadzi do bardzo ograniczonej ekspozycji mikrobiologicznej. To może mieć negatywne skutki dla zdrowia.
Obejrzyj też: Szczepienie przeciwko boreliozie.
Mikrobiologiczna mapa ISS ujawnia ciekawe dane
Naukowcy podzielili stację na dziewięć obszarów i pobrali próbki z 803 powierzchni. Okazało się, że największe nagromadzenie bakterii związanych z jedzeniem znajdowało się w kuchni. Natomiast mikroby kałowe dominowały w module higienicznym Tranquility. Nawet po czterech dniach bez dezynfekcji w analizowanych próbkach wykryto znaczne ilości środków czyszczących. To wskazuje na bardzo intensywne działania mające na celu utrzymanie sterylności.
Jak rozwiązać problem sterylności w przestrzeni?
Pomysły naukowców obejmują m.in. wprowadzenie większej różnorodności drobnoustrojów do środowisk zamkniętych, jak stacja kosmiczna czy okręty podwodne. Jedną z sugestii jest… zabieranie zwierząt domowych na pokład, ponieważ domy z psami lub kotami mają znacznie bogatszy mikrobiom.
Problem większy niż się wydaje
Choć obecni astronauci spędzają na ISS zazwyczaj kilka miesięcy, to w perspektywie przyszłych, długotrwałych misji – jak loty na Marsa czy życie na księżycowej bazie – problem zbyt sterylnego środowiska może się znacznie nasilić. Brak różnorodnych mikrobów nie tylko osłabia układ odpornościowy człowieka, ale może też utrudniać uprawę roślin, które również wymagają obecności odpowiednich bakterii w glebie.
Przyszłość życia w kosmosie wymaga nowych rozwiązań
Stacja kosmiczna to niezwykłe laboratorium przyszłości, ale jej środowisko musi zostać zrównoważone pod kątem mikrobiologicznym. Utrzymanie odpowiedniej różnorodności drobnoustrojów może być kluczowe dla zdrowia człowieka i sukcesu misji załogowych poza orbitą Ziemi.
Źródło: https://www.snexplores.org/article/international-space-station-too-clean