Dysautonomia to zaburzenie funkcjonowania autonomicznego układu nerwowego (ANS), który odpowiada za wiele podstawowych funkcji organizmu – takich jak oddychanie, tętno, trawienie, ciśnienie krwi czy temperatura ciała. Gdy ANS nie działa prawidłowo, pojawiają się objawy, które mogą znacząco utrudniać codzienne funkcjonowanie.
Objawy dysautonomii
Schorzenie to może objawiać się na wiele sposobów, w zależności od tego, które funkcje ANS zostały zaburzone. Do najczęstszych symptomów należą:
- zawroty głowy i omdlenia (szczególnie przy zmianie pozycji ciała),
- chroniczne zmęczenie,
- kołatanie serca,
- problemy z oddychaniem,
- zaburzenia trawienia (biegunki, zaparcia, nudności),
- problemy z termoregulacją,
- zaburzenia koncentracji, tzw. „mgła mózgowa”.
Dysautonomia – przyczyny i rodzaje
To zaburzenie może przybierać różne formy, a klasyfikacja wyróżnia kilka typów. Choroba to może być:
- Pierwotna – np. dziedziczna (jak rodzinna dysautonomia),
- Wtórna – rozwija się w wyniku innych chorób, takich jak:
- cukrzyca,
- choroby autoimmunologiczne (np. toczeń, zespół Sjögrena),
- stwardnienie rozsiane,
- choroba Parkinsona,
- zespół Ehlersa-Danlosa,
- przewlekłe powikłania po COVID-19.
Diagnostyka i leczenie
Rozpoznanie dysautonomii nie zawsze jest proste. Diagnostyka może obejmować:
- test pochyleniowy (tilt test),
- EKG i badania rytmu serca,
- testy neurologiczne,
- badania krwi.
Chociaż dysautonomia nie jest uleczalna, wiele objawów można skutecznie łagodzić. W terapii stosuje się:
- odpowiednią dietę (np. zwiększenie spożycia soli),
- nawodnienie,
- farmakoterapię regulującą ciśnienie i tętno,
- leczenie choroby podstawowej (jeśli dysautonomia ma charakter wtórny).
Dysautonomia – jak z nią żyć?
Choroba może mieć zmienny przebieg – niektórzy doświadczają epizodów objawów, inni mają dolegliwości codziennie. Kluczowe jest wsparcie medyczne, monitorowanie stanu zdrowia i dostosowanie stylu życia.
Jeśli podejrzewasz u siebie dysautonomię, warto skonsultować się z neurologiem lub specjalistą chorób układu nerwowego autonomicznego.
Magdalena Starczak
Źródło: https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/6004-dysautonomia
