Związek pomiędzy chorobami zapalnymi a zdrowiem psychicznym zyskuje coraz większe znaczenie w badaniach naukowych. Opublikowane w czasopiśmie BMJ Mental Health nowe badanie wskazuje, że osoby cierpiące na choroby autoimmunologiczne są nawet dwukrotnie bardziej narażone na wystąpienie depresji, zaburzeń lękowych oraz choroby afektywnej dwubiegunowej. Te wyniki rzucają nowe światło na temat, jakim jest depresja a choroby autoimmunologiczne. Sugerują silny związek między układem odpornościowym a zdrowiem psychicznym.
Depresja a choroby autoimmunologiczne – czego dotyczyło badanie?
Brytyjscy naukowcy przeanalizowali dane pochodzące od ponad 1,5 miliona dorosłych mieszkańców Wielkiej Brytanii, którzy wzięli udział w ogólnokrajowym projekcie badawczym Future Health. W badaniu porównano dwie grupy uczestników: osoby, które zgłosiły, że zdiagnozowano u nich co najmniej jedną z sześciu chorób autoimmunologicznych, oraz osoby bez takiej diagnozy.
Analizowane choroby obejmowały:
- reumatoidalne zapalenie stawów,
- chorobę Gravesa-Basedowa,
- nieswoiste zapalenia jelit (takie jak choroba Crohna i wrzodziejące zapalenie jelita grubego),
- toczeń,
- stwardnienie rozsiane,
- łuszczycę.
Te schorzenia zostały potraktowane jako reprezentacja przewlekłego stanu zapalnego. Ten – jak sugerują wcześniejsze badania – może mieć wpływ na rozwój zaburzeń psychicznych.
Obejrzyj też: Jak ciąża wpływa na serce?
Prawie 100% wyższe ryzyko zaburzeń psychicznych
Wyniki badania są niepokojące, ale jednocześnie niezwykle ważne z punktu widzenia medycyny. Osoby z chorobami autoimmunologicznymi wykazywały od 87 do 97% wyższe ryzyko wystąpienia zaburzeń afektywnych, w porównaniu do osób bez takich schorzeń.
W praktyce oznacza to, że:
- 29% pacjentów z chorobą autoimmunologiczną miało zdiagnozowaną depresję, zaburzenie lękowe lub chorobę afektywną dwubiegunową,
- podczas gdy w populacji ogólnej odsetek ten wynosił zaledwie 18%.
Ten znaczący wzrost ryzyka potwierdza, że depresja a choroby autoimmunologiczne mogą być ze sobą ściśle powiązane. Może tak być poprzez wspólny mechanizm – przewlekły stan zapalny.
Kobiety szczególnie zagrożone
Badanie wykazało również wyraźne różnice między płciami. Kobiety z chorobami autoimmunologicznymi były bardziej narażone na zaburzenia psychiczne niż mężczyźni:
- 32% kobiet miało zdiagnozowaną depresję lub inne zaburzenie afektywne,
- w porównaniu do 21% mężczyzn z tymi samymi schorzeniami.
Naukowcy zauważają, że przyczyny tej dysproporcji nie są jeszcze do końca jasne. Istnieją jednak teorie wskazujące na udział hormonów płciowych, różnic w budowie chromosomalnej oraz poziomie przeciwciał krążących we krwi, które mogą wpływać zarówno na rozwój chorób autoimmunologicznych, jak i ich powiązania z psychiką.
Jak zapalenie wpływa na zdrowie psychiczne?
Przewlekły stan zapalny, charakterystyczny dla chorób autoimmunologicznych, od dawna jest podejrzewa się o wpływ na pracę mózgu i regulację nastroju. Stan zapalny może zakłócać funkcjonowanie neuroprzekaźników, takich jak serotonina i dopamina, co z kolei sprzyja rozwojowi objawów depresyjnych i lękowych.
Obecne badanie miało charakter obserwacyjny i nie pozwala na bezpośrednie potwierdzenie związku przyczynowego. Autorzy sugerują jednak, że istnieje wyraźna potrzeba dalszych analiz biologicznych i mechanistycznych. Ich celem powinno być dokładne poznanie ścieżek, które łączą przewlekłe zapalenie z pogorszeniem zdrowia psychicznego.
Dlaczego to badanie jest tak ważne?
Zrozumienie zależności na linii depresja a choroby autoimmunologiczne ma ogromne znaczenie dla praktyki klinicznej. Może wpłynąć na sposób diagnozowania i leczenia pacjentów, którzy zgłaszają zarówno objawy somatyczne, jak i psychiczne. Integracja opieki psychologicznej z leczeniem chorób przewlekłych powinna stać się standardem w opiece nad pacjentem.
Wnioski: potrzebna całościowa opieka nad pacjentem
Wyniki badania pokazują, że depresja a choroby autoimmunologiczne to nie dwa odrębne problemy zdrowotne. To zjawiska, które często współwystępują i wzajemnie się wzmacniają. Dlatego w leczeniu pacjentów z chorobami autoimmunologicznymi kluczowe jest nie tylko łagodzenie objawów fizycznych, Ważna jest również regularna ocena stanu psychicznego i odpowiednie wsparcie psychiatryczne lub psychoterapeutyczne.
Źródło: https://www.labroots.com/trending/neuroscience/29269/autoimmune-disease-doubles-risk-depression-2
